وبلاگ
فونداسیون چیست؟
فونداسیون چیست؟
انواع مختلف پی ریزی ساختمان
فونداسیون قسمتی از سازه است که به منظور پشتیبانی از سازه و انتقال وزن ساختمان به لایههای از خاک و سنگِ زمین عمل میکند.
فوندانسیون باعث پایداری ساختمان شده و از سقوط آن جلوگیری میکند. فوندانسیون یا شالوده به پایینیترین قسمت سازه گفته میشود، که در فرآیند ساخت و ساز در مرحله اول بنا میشود. این سازه در یک طرف در تماس با خاک و در سمت دیگر در تماس با ساختمان است.
فونداسیون چیست؟
فوندانسیون که به آن پی ساختمان نیز میگویند، بخشی از از سازه است که در مجاور خاک قرار دارد و بار اعمال شده بر روی سازه و وزن خود سازه را به منطقهای گستردهتر در زمین انتقال میدهد. پی ریزی ساختمان اگر به صورت اصولی و استاندارد صورت بگیرد، سازه را در برابر خطراتی همچون زلزله مقاوم میکند.
برای پی ریزی ساختمان باید ابتدا زمین محل ساخت را بررسی کرده و بر اساس آن نوع فونداسیون مورد نظر خود را انتخاب کنید.
مقاله پیشنهادی : روش های مقاوم سازی ساختمان را بخوانید
انواع فونداسیون
فونداسیونها بر اساس معیارهایی همچون عمق و مصالح در دسته بندیهای مختلفی قرار میدهند؛ که در ادامه آنها را بررسی میکنیم.
فونداسیون بر اساس عمق
فونداسیون کم عمق یا سطحی
پیهای کم عمق همانطور که از نام آن مشخص است، در لایه سطحی زمین و کم عمق بنا میشود. عمق این پی کمتر از عرض پایه و به طور معمول کمتر از 3 متر میباشد.
اگر زمینی که برای پی ریزی انتخاب میکنید دارای شرایط مطلوبی باشد، پیهای سطحی به خوبی میتوانند فشار حاصله را به زمین منتقل کنند.
پیهای کم عمق را بر اساس شکل به دسته بندیهای زیر تقسیم بندی میکنند:
- منفرد یا بالشتکی: در این نوع، پیها به صورت تکی و مجزا فشار حاصله از دیوار یا ستون بالایی را به ناحیه زیرین خود وارد میکنند.
- نواری: امروزه بیشتر ساختمانها داری فونداسیون نواری میباشند. برخلاف نوع منفرد، نواری فشار ساختمان را به طور یکنواخت به زمین زیرین خود منتقل میکند.
- رادیه: فونداسیون رادیه برای سازههای سنگینی همچون برجها و ساختمانهای بلندی که فشار بالایی به زمین وارد میکند؛ ساخته میشوند.
- مرکب: در صورتی که دو ستون به هم نزدیک باشند، پیهای منفرد با هم تداخل پیدا میکنند؛ بنابراین باید از پیهای مرکب استفاده شود، که توانایی تحمل بار دو ستون را دارند.
- گسترده: این نوع فوندانسیون از یک لایه بتنی در زیر ساختمان تشکیل میشود و میتواند مساحت وسیعی را پوشش دهد. این نوع، در مناطقی کاربرد دارد که جنس زمین از خاک رس یا رسوبات آبرفتی است، که مقاومت کمی دارند.
فندانسیون عمیق
پی عمیق فشار ساختمان را به لایه عمیق تر زیر زمین منتقل میکند. فشار وارد شده نیز، به صورت عمودی به زمین وارد میشود. لازم به ذکر است که در فونداسیون عمیق، عمق پی بیشتر از عرض آن است.
ساخت فونداسیون عمیق، به طبع هزینه بالاتر و زمان بیشتری به نسبت پی کم عمق میطلبد. البته با توجه به شرایط نا مناسب خاک، فشار بالا، نیاز به مقاومت بیشتر و محدودیتهای مکانی؛ بسیار مهم است که کیفیت را به نسبت کمیت، در اولویت قرار دهیم.
پیهای عمیق نیز خود در 3 دسته تقسیم بندی میشود، که عبارت است از:
- شمعی: برای ساختمانهای سنگین، از فونداسیون شمعی استفاده میکنند. اگر وزن سازه خیلی سنگین باشد، شمعها به صورت ردیفی و در نزدیکی هم چیده میشوند. اما اگر وزن سازه چندان بالا نباشد میتوان، چند شمع در فاصله با یکدیگر در زیر سازه ساخت.
- پایهای: در این نوع پی، یک ستون بزرگ به عنوان پایه اصلی کار قرار میگیرد. در واقع برای پی ریزی پایهای ابتدا یک سوراخ به شکل استوانه طراحی میشود و پایه ها در داخل استوانه تعبیه میکنند.
- حفاری: در این مدل، با استفاده از میله وزن سازه را به زمین انتقال میدهند. این روش برای زمینهایی با عمق 15 تا 100 متر کاربرد دارد.
انواع پی بر اساس مصالح کاربردی
بر اساس مصالحی که در ساخت پی بکار برده میشود نیز فونداسیونهای ساختمان را دسته بندی میکنند.
سنگی
اگر در منطقهای که زندگی میکنید، سنگهای طبیعی در دسترس و ارزان هست، پی ریزی به روش سنگی انتخاب بسیار خوبی برای شما میباشد. سنگهای مورد استفاده در این روش باید سالم و از نوع سنگ لاشه شکسته باشد.
فونداسیون شفتهای
اکثر سازههای قدیمی، از این نوع پی ریزی استفاده کردهاند. اما شفته چیست؟ در واقع شفته به مخلوطی از خاک، شن، گرد آهک، آب و قلوه سنگ گفته میشود که به عنوان فنداسیون به کار برده میشود.
پی آجری
برای ساختمانهای کوچک و کم فشار از آجر برای پی ریزی استفاده میکنند. فونداسیونهای آجری باید ریشه 15 تا 20 سانتی متر از دیوار بر روی آن باشد.
پی بتنی
پیهایی که با بتن ساخته میشوند، به نسبت دیگر مصالح مقاومت بسیار بالاتری دارند؛ چراکه بتن از مصالح بسیار مقاوم هستند. پیشنهاد میشود اگر در منطقهی زلزله خیز زندگی میکنید، این فونداسیون را برای ساختمان خود انتخاب کنید.